Wat is wetenschappelijk onderzoek?

Bij het woord wetenschappelijk onderzoek denken de meeste mensen vaak aan iets heel saais, iets wat slimme mensen doen in een laboratorium en waar wij in het dagelijkse leven eigenlijk niet mee te maken hebben. Maar wetenschappelijk onderzoek heeft ons juist heel veel inzicht gegeven in allerlei zaken en we gebruiken het allemaal dagelijks.

Graag wil ik heel kort uitleggen wat wetenschappelijk onderzoek is, hoe het wordt uitgevoerd en wat we er aan hebben aan de hand van een voorbeeld.

Andrew McLean heeft heel veelonderzoek gedaan naar het gedrag van paarden. In eentje ervan wilde hij weten hoe goed paarden in staat zijn zich dingen te herinneren. Om dit te onderzoeken heeft hij o.a. een experiment gebruikt waarbij hij steeds opnieuw een ander paard in een vierkante paddock zette. Het paard werd vastgehouden door iemand en in de hoeken tegenover het paard (links eentje en rechts) stond een man met een voeremmer. In een van de emmers werd voer gegooid, het paard kon dit duidelijk zien en horen. In sommige gevallen werd het paard direct losgelaten om naar de emmers te lopen en in sommige gevallen werd het paard pas na 10 seconden los gelaten om naar de emmers te lopen.

Het paard hoorde en zag dus dat er eten in een van de twee emmers werd gegooid en mocht zelf kiezen naar welke emmer hij toe zou lopen. Je verwacht misschien dat een paard wat ziet en hoort in welke emmer het voert gegooid wordt direct naar de juiste emmer zou lopen, maar dit blijkt niet zo!

Wanneer de paarden gelijk werden losgelaten nadat het voer in de emmer was gegooid liepen de paarden in 75% van de gevallen direct naar de emmer die gevuld was met voer. Wanneer de paarden pas na 10 seconden werden losgelaten nadat het voer in de emmer was gegooid liepen zij maar in 50% van de gevallen direct naar de juiste emmer waarin het voer was gegooid. Deze 50% staat gelijk aan ‘kans’ zoals we dat noemen. Als je uit twee dingen kunt kiezen dan is de kans dat je voor 1 van de 2 dingen kiest 50%, net zoveel als de kans dat je voor het andere kiest.

Als je er goed over nadenkt dan betekent dit dat paarden zich na 10 seconden dus niet meer kunnen herinneren in welke emmer het voer is gegooid, ook al hebben ze het net gezien en gehoord. Ze kiezen een emmer op basis van kans, nu eens de ene emmer en de volgende keer de andere, zonder hiervoor een reden te hebben. Ze vinden het voer dus op ‘basis van geluk’.

Wat hebben we er nu aan dat we weten dat het geheugen van paarden zo werkt? Denk er eens aan wanneer jij je paard beloond. Nu je weet dat een paard nog geen 10 seconden in staat is zich iets te herinneren, wat betekent dit dan voor het geven van beloningen?

Juist, we moeten onze beloningen op het goede moment geven en dit moment is direct wanneer het paard doet wat jij verwacht (dus direct als hij de juiste reactie geeft op bijvoorbeeld een beenhulp). Een paard kan niet terugdenken aan wat hij 10 seconden daarvoor deed en bedenken dat jij dat goed vond en hem dus daarvoor nog beloond. Een paard later belonen heeft dus eigenlijk geen zin. Een paard onthoudt/leert alleen waarvoor hij direct beloond wordt.

Stel je rijdt een mooie middendraf, je paard reageert direct op je beenhulp en verruimt zijn passen. Aan het einde van de diagonaal als je het paard terug neemt beloon je hem/haar, want dit was precies de verruiming die je wilde. Als we weten wat hierboven beschreven staat dan weet je nu dus dat je het terugkomen (wat misschien helemaal niet zo goed ging als je wilde) hebt beloond en getraind en niet de reactie van het paard op je voorwaartse hulp van je been.

Het timen van je beloning is dus heel belangrijk als je jouw paard goed wilt trainen!

Zo zie je dat uitkomsten uit wetenschappelijk onderzoek ons iets kunnen leren over hoe we dagelijks met onze paarden omgaan en ze trainen. Het lijkt dan ook ineens een stuk minder saai toch?